Dzień papieski to jedno z najważniejszych dzieł Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”, będące wyrazem troski o zachowanie i propagowanie duchowego dziedzictwa jej patrona – Świętego Jana Pawła II. Jego ustanowienie wpisuje się w realizację celów statutowych Fundacji i stanowi odpowiedź na potrzebę upamiętnienia nauczania oraz osoby Papieża Polaka. 

Inicjatywa zorganizowanie Dnia Papieskiego narodziła się po pielgrzymce świętego Jana Pawła II do Polski w 1999 roku. Projekt został przyjęty i zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, a pierwsze obchody wyznaczono na niedzielę poprzedzającą 16 października – rocznicę wyboru Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. Dzień ten stał się okazją do wspólnotowej refleksji, modlitwy oraz wyrażenia wdzięczności za pontyfikat Papieża, który na trwałe wpisał się w historię Kościoła i narodu. Kardynał Józef Glemp wypowiadając się o inicjatywie zaznaczył „chcemy w ten sposób upamiętnić na całe stulecia dzieło i myśl wielkiego Polaka”. 

Każdy Dzień Papieski jest ubogacony licznymi wydarzeniami artystycznymi, duchowymi, naukowymi i charytatywnymi. W przygotowanie i przeprowadzenie obchodów Dnia Papieskiego zaangażowanych jest dziesiątki tysięcy osób ze wspólnot parafialnych, organizacji katolickich i społecznych, ruchów i stowarzyszeń, a także dziennikarze zarówno ogólnopolskich, jak i lokalnych mediów. Działania te są wspierane przez szereg organizacji i instytucji. Ogromną rolę w tym aspekcie odgrywa Ogólnopolski Komitet Organizacyjny. W jego skład na przestrzeni lat wchodzili: przedstawiciele Akcji Katolickiej, Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży, Klubów Inteligencji Katolickiej, Ruchu „Światło-Życie”, Duszpasterstw Akademickich, Rodziny Szkół im. Jana Pawła II, Fundacji Świętego Mikołaja, Stowarzyszenia Przymierza Rodzin, Ochotniczych Straży Pożarnych, Centrum Myśli Jana Pawła II, Stowarzyszenia Absolwentów Dzieło, Katolickiego Stowarzyszenia Civitas Christiana oraz trzech organizacji harcerskich – Związku Harcerstwa Polskiego, Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, Stowarzyszenia Harcerstwa Katolickiego „Zawisza”. 

Szczególny udział w tym ważnym dla Fundacji dniu posiadają stypendyści, którzy  przyczyniają się do promowania przesłania Jana Pawła II i ubogacają się nim.

Dzień Papieski każdego roku odbywa się pod innym hasłem i nawiązuje do różnych aspektów nauczania Papieża Polaka. Na przestrzeni 25 lat odbyło się 25 takich dni. Poniżej znajduje się chronologiczna lista haseł Dni Papieskich. 

• I  Dzień Papieski Jan Paweł II – Pontyfikat przełomów
• II Dzień Papieski Jan Paweł II – Świadek Nadziei
• III Dzień Papieski Jan Paweł II – Apostoł Jedności
• IV Dzień Papieski Jan Paweł II – Pielgrzym Pokoju
• V Dzień Papieski Jan Paweł II – Orędownik Prawdy 
• VI Dzień Papieski Jan Paweł II – Sługa Miłosierdzia
• VII Dzień Papieski Jan Paweł II – Obrońca godności człowieka
• VIII Dzień Papieski Jan Paweł II – Wychowawca młodych
• IX Dzień Papieski Jan Paweł II – Papież wolności
• X Dzień Papieski Jan Paweł II – Odwaga świętości
• XI Dzień Papieski Jan Paweł II – Człowiek modlitwy
• XII Dzień Papieski – Jan Paweł II – Papież Rodziny
• XIII Dzień Papieski –Jan Paweł II – Papież dialogu
• XIV Dzień Papieski – Świętymi bądźcie
• XV Dzień Papieski –Jan Paweł II – Patron rodziny
• XVI Dzień Papieski Bądźcie świadkami miłosierdzia
• XVII Dzień Papieski –Idźmy naprzód z nadzieją
• XVIII Dzień Papieski – Promieniowanie Ojcostwa
• XIX Dzień Papieski – Wstańcie, chodźmy!
• XX Dzień Papieski –Totus Tuus
• XXI Dzień Papieski –Nie lękajcie się!
• XXII Dzień Papieski –Blask Prawdy
• XXIII Dzień Papieski – Cywilizacja życia
• XXIV Dzień Papieski – Ewangelia starości i cierpienia
• XXV Dzień Papieski – Jan Paweł II – Prorok nadziei

Obchody Dnia Papieskiego mają bogatą wielowymiarową strukturę, która obejmuje wymiar duchowy, intelektualny, charytatywny i artystyczny. 

Centralnym elementem tego dnia jest modlitwa za Papieża oraz duchowa łączność z Następcą Świętego Piotra. W parafiach odbywają się czuwania, nabożeństwa, rozważanie tekstów Jana Pawła II. Fundacja przygotowuje materiały duszpasterskie, homilie i katechezy dla różnych grup wiekowych. W dokumencie z 2004 roku biskupi zachęcali wiernych by to wydarzenie stało się „przeżywaniem tajemnicy Kościoła w zjednoczeniu z Papieżem, by Jego troski, a także sprawy Kościoła, Ojczyzny i świata stawały się naszymi troskami” [1]. Centralne uroczystości mają miejsce w Warszawie w bazylice Świętego Krzyża, a także w Świątyni Opatrzności Bożej, w której uczestniczą stypendyści oraz zaproszeni goście i jest ona transmitowana przez Polsat News. Ponadto inicjatywy z tej okazji są podejmowane w całej Polsce oraz za granicą. 

W związku z Dniem Papieskim organizowane są również sympozja naukowe, konferencje, panele i sesje poświęcone osobie i nauczaniu Jana Pawła II. Wydarzenia te pogłębiają tematykę wybranego hasła roku i angażują wybitnych prelegentów zarówno z Polski, jak i zza granicy. Wśród prelegentów znaleźli się między innymi: kard. Crescenzio Sepe, kard. Giovanni Battista Re,  bp Sławoj Leszek Głódź, kard. Paul Poupard, o. Georges Cottier, Roger Etchegaray,o. dr Tadeusz Kotlewski SJ, prof. Myroslaw Marynowycz, o. dr Wojciech Surówka, prof. Teresa Grabińska, ks. prof. Grzegorz Hołub. Stypendyści każdego roku aktywnie uczestniczą w tych inicjatywach, zarówno jako słuchacze, jak i organizatorzy. Fundacja dokonuje również szczegółowej interpretacji przewodniego hasła Dnia Papieskiego. W takiej analizie wskazany zostaje fragment nauczania, z którego zostało zaczerpnięte i umieszczone są wskazówki, jak należy je interpretować. Stypendyści już podczas wakacyjnych obozów formacyjno-integracyjnych mogą się z nimi zapoznać. 

W Dniu Papieskim prowadzona jest ogólnopolska zbiórka – publiczna i kościelna – na stypendia dla zdolnej młodzieży z niezamożnych rodzin i małych miejscowości. Jest to odpowiedź na wezwanie Papieża Polaka do solidarności z ubogimi, potrzebującymi materialnego wsparcia. Wolontariusze kwestujący podczas Dnia Papieskiego rozpoznawalni są dzięki żółtym chustom i koszulkom z logo Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”. Wsparcie można okazać nie tylko poprzez wrzucenie do puszki, ale również wpłaty na konto, SMS-y, połączenia telefoniczne czy wirtualne puszki z kodem QR. Na przestrzeni lat za okazaną wdzięczność wobec darczyńców otrzymywali oni naklejkę – początkowo z logiem Fundacji, hasłem i datą Dnia Papieskiego. W kolejnych latach dołączano również obrazki z wizerunkiem Jana Pawła II i fragmentem jego nauczania. Następnie logo zostało zastąpione wizerunkiem Papieża. 

Dzień Papieski pozostaje żywym świadectwem wdzięczności i troski o dziedzictwo Jana Pawła II, będąc źródłem inspiracji dla kolejnych pokoleń. Dla stypendystów jest również doskonałą okazją na osobiste podziękowanie darczyńcom wspierającym Dzieło.  

[1] Konferencja Episkopatu Polski, List Pasterski na IV Dzień Papieski (Jasna Góra, 26 sierpnia 2004).

Tekst powstał na podstawie rozprawy doktorskiej Pauliny Skórnickiej, pt. Formacja chrześcijańska młodzieży w Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”. Studium katechetyczne w świetle badań stypendystów. Katolicki Uniwersytet Lubelski 2022 r.